top of page
Search
Adam Dziedzic

Nowe trendy w nauczaniu, na przykładzie kanadyjskiego systemu edukacji

Kanada to kraj federacyjny podzielony na trzy terytoria i 10 prowincji, z których każda samodzielnie i niezależnie odpowiada za edukację na poziomie podstawowym i średnim (a także zawodowym i policealnym) opracowując własną podstawę programową, metody oceniania oraz mianując własnego ministra edukacji. Obowiązkowa nauka, w zależności od prowincji rozpoczyna się w wieku 6 lub 7 lat, kończy w wieku 16 lub 18 lat i prowadzona jest w szkołach publicznych, prywatnych lub katolickich. Wspomniana decentralizacja nauczania oznacza brak na poziomie krajowym ministerstwa oświaty. Organem „spajającym” interesy, działania, czy inicjatywy, a także umożliwiającym wymianę poglądów jest Rada Ministrów Edukacji (Council of Ministers of Education, CMEC) reprezentująca poszczególne prowincje i terytoria przed rządem federalnym, a także na forum międzynarodowym.  


Kanadyjskie szkoły, niezależnie od ich statusu czy charakteru stoją przed wyzwaniami, jakie niesie ze sobą współczesny świat. A ten świat to m.in. nowe technologie oraz innowacje mające bezpośredni wpływ na edukację młodzieży na poziomie podstawowym oraz średnim, a także na wykształcenie i umiejętności nauczycieli. Powszechne jest zrozumienie, że niezbędne jest dostosowanie sposobu kształcenia młodzieży do wyzwań współczesnego świata, który w coraz większym stopniu jest połączony w wyniku szybkiego postępu technicznego. Celem jest przygotowanie uczniów do sprostania wymogom na rynku pracy oraz do osiągnięcia sukcesu zarówno osobistego, jak i zawodowego.

Przyjrzyjmy się bliżej się aktualnym trendom edukacyjnym w Kanadzie. Trendy te w dużej mierze koncentrują się na pojęciach takich jak, „personalizacja” oraz „dostępność”.  

Na czym powinna koncentrować się nowoczesna edukacja XXI wieku?  Jakie działania podejmowane są w kanadyjskich szkołach, by sprostać wyzwaniom współczesności?

Wg kanadyjskich pedagogów oraz specjalistów z zakresu szkolnictwa, globalne trendy w edukacji pokazują zwrot w kierunku większej koncentracji na uczniu, holistycznym podejściu do edukacji, uznającej różnorodne i indywidualne potrzeby i aspiracje uczniów (szkół podstawowych i średnich). Na tej podstawie w Kanadzie mówiąc o nowoczesnej edukacji wskazuje się na:


  • Spersonalizowane kształcenie: w Kanadzie dążenie do spersonalizowanego uczenia się jest widoczne m.in. poprzez wykorzystywanie przez szkoły technologii w taki sposób, by dostosować nauczanie do indywidualnych potrzeb uczniów.  Integracja technologii w edukacji  pogłębia się, ze szczególnym uwzględnieniem takich rozwiązań jak sztuczna inteligencja, rzeczywistość rozszerzona i rzeczywistość wirtualna. Technologie te mogą oferować interesujące i spersonalizowane doświadczenia edukacyjne, zaspokajając różnorodne potrzeby uczniów.

  • Rozwój edukacji opartej na kompetencjach: edukacja oparta na kompetencjach to taka, która koncentruje się na opanowaniu przez uczniów określonych umiejętności, a nie na ścisłym realizowaniu programu i wystawianiu ocen. Takie podejście pozwala na bardziej spersonalizowane i elastyczne ścieżki kształcenia dostosowane do możliwości uczniów. Ten model kształcenia cieszy się rosnącym poparciem  i staje się w Kanadzie coraz bardziej powszechny.  

  • Nauczanie społeczno-emocjonalne (SEL - Social-Emotional Learning): uznając znaczenie dobrostanu emocjonalnego uczniów, w edukacji w szkołach podstawowych i średnich, coraz większy nacisk kładzie się na SEL. Potrzeba ta stała się głównym priorytetem w trakcie i po pandemii COVID-19, kiedy zdrowie psychiczne uczniów wysunęło się na pierwszy plan, jako jeden z głównych priorytetów szkół. Szkoły wdrażają programy i strategie mające na celu rozwijanie umiejętności takich jak, samoświadomość, empatia i odporność psychiczna uczniów, uznając znaczenie inteligencji emocjonalnej dla sukcesu w nauce.

  • Nauczanie hybrydowe i mieszane: będąca efektem pandemii integracja technologii w tradycyjnych klasach, doprowadziła do skupienia się na modelach nauczania hybrydowego. Podejście to łączy nauczanie bezpośrednie z elementami online, oferując elastyczność i indywidualizację. W kontekście znaczenia nowych technologii w nauce i nauczaniu oprócz systemu online oraz hybrydowego wymienia się aplikacje edukacyjne oraz narzędzia interaktywne.  Wskazuje się również na elastyczne środowiska nauczania umożliwiające i uwzględniające różne style uczenia się (np. tworzenie wielofunkcyjnych przestrzeni, ruchomych mebli i przedmiotów, sali lekcyjnych na świeżym powietrzu) tak, aby wspierać różnorodne metody nauczania.

  • Uczenie się oparte na projektach (PBL – Project-Based Learning): uczenie się oparte na projektach zyskuje na popularności, jako skuteczne narzędzie pedagogiczne. Promowane są praktyczne, wspólne projekty, które zachęcają uczniów do krytycznego myślenia, rozwiązywania problemów i stosowania wiedzy w świecie rzeczywistym, przygotowując uczniów na przyszłe wyzwania. PBL sprzyjają krytycznemu myśleniu, kreatywności i pracy zespołowej.

  • Edukacja STEAM (Science, Technology, Engineering, Arts and Mathematics): coraz większy nacisk kładziony jest na edukację w zakresie nauk ścisłych, technologii, inżynierii, sztuki i matematyki (STEAM). Włączanie sztuki do przedmiotów STEM sprzyja kreatywności i innowacjom, przygotowując studentów do kariery w szybko zmieniającym się krajobrazie technologicznym.

  • Kompetencje globalne i kulturowe: w szkołach podstawowych i średnich coraz większy nacisk kładziony jest na poznawanie i zrozumienie różnorodności świata i różnic kulturowych. W programach nauczania nacisk kładziony jest na analizę i ocenianie problemów z różnych perspektyw oraz zrozumienie globalnych problemów świata.

  • Edukacja w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju: wraz z rosnącą świadomością znaczenia ekologii, rośnie nacisk na edukację w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju, co przejawia się w łączeniu tematów związanych ze zmianą klimatu, ochroną środowiska i odpowiedzialnością za środowisko.


Na czym powinni skupić się nauczyciele i dyrekcje szkół, by sprostać wyzwaniom?

Nadążanie za wyzwaniami, przed którymi stoją kanadyjskie szkoły wymuszają na kadrze pedagogicznej proaktywne podejście i konieczność  ciągłego rozwoju zawodowego poprzez udział w warsztatach, seminariach internetowych, konferencjach i wydarzeniach edukacyjnych, w celu poznania pojawiających się trendów, innowacyjnych metod nauczania oraz najlepszych praktyk, a także wymiany doświadczeń, zacieśnienia współpracy i nawiązania nowych kontaktów zawodowych. Ważną rolę odgrywają publikacje, czasopisma branżowe i platformy internetowe, poświęcone edukacji, zawierające szczegółowe analizy, wyniki badań i artykuły na temat najnowszych trendów w edukacji podobnie jak, raporty i badania instytucji edukacyjnych takich jak Clayton Christensen Institute, RAND Corporation i Brookings Institution. Konieczność inwestowania w rozwój zawodowy nauczycieli w celu poprawy poziomu nauczania, wymaga od nich również umiejętności korzystania z nowych technologii oraz dostosowania się do zmieniających się krajobrazów edukacyjnych.


*w oparciu o artykuł Laury Ascione:


Comments


bottom of page